Zo stop je met “overthinking”

Je ligt in bed, je ogen gesloten, maar je hoofd draait overuren. “Had ik dat anders moeten zeggen?” “Waarom reageerde ze zo?” Of misschien ben je aan het scrollen door Instagram en ineens voel je je niet goed genoeg, alsof iedereen het beter voor elkaar heeft dan jij. Dit is overthinking, en als jij jezelf hierin herkent, dan ben je zeker niet de enige. Vandaag gaan we dieper in op wat er precies in je brein gebeurt als je overdenkt, waarom we het doen en – het belangrijkste – hoe je ermee kunt stoppen.

Wat gebeurt er in je brein als je overdenkt?

Overthinking voelt vaak alsof je vastzit in een eindeloze lus van gedachten. Maar wat gebeurt er neurologisch gezien? Laten we een kijkje nemen in je brein.

1. De prefrontale cortex draait overuren
   De prefrontale cortex is het deel van je brein dat verantwoordelijk is voor redeneren, plannen en analyseren. Dit gedeelte werkt fantastisch als je strategische beslissingen moet nemen. Maar als het doorslaat, raakt het verstrikt in eindeloos nadenken over wat er in het verleden is gebeurd of wat er in de toekomst kan gebeuren. In plaats van actie te ondernemen, blijf je in de denkroutine hangen.

2. De amygdala schiet in de stress
   De amygdala is het angstcentrum van je brein. Wanneer je aan het overdenken bent, ziet je amygdala dit als een potentiële bedreiging – zelfs als die bedreiging alleen in je hoofd zit. Je lichaam reageert alsof er gevaar is, waardoor er stresshormonen zoals cortisol vrijkomen. En ja, die hormonen dragen bij aan die angst en houden je gevangen in de overthinking-spiraal.

3. Het default mode network (DMN) houdt je bezig
   De DMN is het deel van je brein dat actief wordt wanneer je niet bewust bezig bent met iets. Je brein vult de lege momenten in met interne gedachten – en als je een overdenker bent, zijn die gedachten vaak kritisch, negatief of obsessief herhalend. Het is waarom je brein de hele tijd blijft malen, zelfs als je onder de douche staat of in bed ligt.

Waarom overdenken we zoveel?

Als overdenken ons geen rust geeft, waarom blijven we dan doorgaan?

1. Je brein zoekt naar zekerheid
   We haten onzekerheid. Het is ongemakkelijk, dus je brein probeert het op te lossen. Wanneer iets onduidelijk is, zoals “Wat bedoelde ze met die opmerking?” of “Heb ik de juiste beslissing genomen?”, wil je brein het oplossen. Maar het probleem is dat sommige dingen niet opgelost kunnen worden, en je hersenen blijven zoeken naar antwoorden die er simpelweg niet zijn.

2. Perfectionisme en verwachtingen
   Vaak voelen we allemaal een enorme druk. In de moderne maatschappij lijkt het alsof er een constante stroom van verwachtingen op ons afkomt. Overdenken kan dan aanvoelen als een manier om controle te krijgen. Als je maar alle scenario’s in je hoofd doorneemt, kun je ervoor zorgen dat er niets misgaat, toch? Maar in werkelijkheid zorgt overthinking vaak voor nog meer angst en minder actie. Het is een vicieuze cirkel die moeilijk te doorbreken is.

3. Sociale media speelt een grote rol
   We vergelijken onszelf continu met anderen, en daardoor ontstaat de vraag: “Ben ik wel goed genoeg?” Het gevoel van niet genoeg te zijn voedt de overthinking-cyclus. Je blijft maar nadenken over hoe je overkomt, wat anderen van je denken, en het gevoel dat je niet genoeg presteert. Dit houdt je gevangen in eindeloze cirkels van zelfkritiek.

Hoe stop je de overthinking-spiraal?

Gelukkig is er een uitweg. Overthinking is geen vast gegeven; je kunt het doorbreken. Wil je direct aan de slag? Download dan gratis ons e-book met 5 tips om direct afscheid te nemen van overthinking. Deze praktische tips helpen je om je gedachten weer onder controle te krijgen en de spiraal te doorbreken.

Klik hier om het e-book te downloaden:
Gratis e-book overthinking stoppen

Het vergt oefening en geduld, maar uiteindelijk is het mogelijk om de overthinking-cyclus te doorbreken. Dus, de volgende keer dat je jezelf weer in de overthinking-molen vindt, stop even en geef jezelf de ruimte om rust te vinden. Je hoeft niet alles te weten en je hoeft niet perfect te zijn. Je bent genoeg zoals je bent.